Aalbes – Ribes rubrum

Ooit had ik drie witte aalbessen gekocht omdat het mij leuk leek om deze te plukken uit eigen tuin. Helaas heb ik de gegevens niet meer om welk ras dit gaat. Volgens mij heb ik ze in 2017 gekocht. Toen had ik nog niets over permacultuur, voedselbossen en al dat soort dingen gelezen. Ik had ze een mooi plekje gegeven in de paardrijbak die we vanaf dat jaar niet meer gingen gebruiken. Niet lang daarna besloten we dwerggeiten te nemen. De ideale plek voor die beesten was op de plek waar de aalbessen al geplant waren. Ik heb ze verplant en dat was in een te warm voorjaar. De struikjes zaten al snel zonder blad in de zomer en ik dacht dat ze dood waren. Maar in het voorjaar kwam er toch wat groei en bloei in. Die zomer had ik ze weer verwaarloosd en leken ze weer dood. Het jaar daarna gaven ze wat besjes die best lekker waren. Eigenlijk heb ik ze pas in 2020 meer aandacht gegeven en pas in het najaar van 2020 van een mulchlaag voorzien. Op één van de drie was ik in 2020 zelfs volop op de struik gaan staan met mijn dikke laarzen aan. Dat is nu het kleinste struikje van de drie. Ik ben benieuwd hoe ze het gaan doen in 2021.

De aalbes kan zeer goed tegen diepe schaduw en geeft dan nog steeds veel vrucht. Voor de schaduwplekken achter een boom in je voedselbos is dit dus een ideale struik. Ze worden zo een twee meter hoog en één meter breed. Als ze in de schaduw staan zullen de struiken hoger en slanker groeien dan dat ze in de volle zon staan. Vroeg in de lente komen er al bloemetjes en die zijn vorstbestendig. De aalbessen zijn rijp om te plukken vanaf half september. Volgens Martin Crawford zijn struiken 10-15 jaar productief. Dat is relatief kort voor een gewas in een voedselbos. Een aalbes kan je wel makkelijk vermenigvuldigen door in de herfst een houtige stek in de grond te steken. In zijn boek legt hij uit waar je op moet letten als je zo een stek afsnijdt.

Klik op een foto voor een betere weergave en zoom daarna in om meer details te kunnen zien. Bij iedere overzichtsfoto een emmer ter referentie.

26 februari 2024
Overzichtsfoto’s waarvan de linker 20 februari 2023 is en rechts vandaag. Ietsje langer dan een jaar verschil. Wat een hoop gras grooit er omheen… Wordt toch eens tijd om de aalbessen wat af te dekken.

Overzichtsfoto’s in tijd

20 februari 2023
Overzichtsfoto’s waarvan links 20 januari 2021 en rechts vandaag. Ruim twee jaar verschil. Deze keer geen verschil van een jaar gelden omdat vorig jaar de camera in de verkeerde stand is gehouden waardoor de vergelijking niet werkt.

De boomstammen als afkadering zijn duidelijk overgroeid met grassen. Ook groeit er veel gras in de struiken zelf. Ik denk dat ze sowieso meer op schaduwplaats mogen staan omdat ze daar goed tegen kunnen.

Overzichtsfoto’s in tijd

14 april 2022
De aalbes staat in bloei. Heel erg opvallend is dat niet, maar wat zijn het toch een mooie bloemetjes als je ze van dichtbij bekijkt.

Vorig jaar was dit moment op 18 april 2021. Terwijl het vorig jaar vele malen kouder was. Leuk om te weten dat het qua bloeitijd niet heel verschilt terwijl het weer heel anders was.

7 februari 2022
Overzichtsfoto’s waarvan links 20 januari 2021 en rechts 7 februari 2022. Het is niet heel goed te zien, maar ze zijn eindelijk eens gegroeid! Mulchen zal zijn werk hebben gedaan en het weer was minder droog en heet dan de jaren ervoor.

Het perspectief van de nieuwste foto is veranderd omdat het meest rechtse aalbesje kort geleden verplaatst is, zoals te lezen is in het bericht hieronder.

23 januari 2022
De meest kleine van de drie struikjes heb ik verplaatst naar een donkerder plekje achteraan het voedselbos. Zodoende maakt dit struikje plaats voor een bed boor de moestuin op de natuurlijke manier volgens Ygddrasil. Ook zal ik nu misschien zien dat deze aalbes smaller en hoger gaat worden door de schaduw. Alleen weet ik niet zeker hoe die schaduw nu is omdat het voedselbos nog niet zo oud is.

Het struikje is echt nog heel klein!

23 juni 2021
Een maand verder dan de laatste update. Deze witte aalbessen worden met de jaren roder! Soms kan een witte/roze al rijp zijn maar is dat moeilijk om te zien. Wat dat betreft zijn de rode aalbessen makkelijker om te zien wat rijp is. Een paar rode heb ik geproefd, maar ze zijn nog wat wrang. Geduld dus.

Update 27 juni 2021: de eerste struik is helemaal leeggeroofd, door vogels denk ik. Her en der lagen aalbessen of trosjes met aalbessen rond de struiken verspreid. De tweede struik heb ik zelf leeg geoogst op enkele losse besjes na. De derde struik overigens is écht de witte aalbes. Heb ik mij misschien vergist en al die tijd al eigenaar geweest van 1 witte en 2 rode aalbessen? Dat zal toch wel moeten. Bizar hoe ik al die jaren dacht dat ik drie witte had gekocht.

23 mei 2021
Dat zal toch niet heel lang meer duren eer deze gegeten kunnen worden?

6 mei 2021
En de bloemetjes transformeren naar de besjes. Jammie! Wat mooi en gezellig om te zien.

18 april 2021
Inmiddels zijn er weer twee koude weken voorbij. Zo koud dat het record van 1933 is gesneuveld van zeven dagen nachtvorst op rij in de periode van 11-20 april met acht dagen nachtvorst op rij in de Bilt.

De niet opvallend bloemetjes van de aalbes beginnen zicht inmiddels te ontvouwen. Vandaag en de komende paar dagen hebben we warmere temperaturen van 16 graden.

3 april 2021
Het uitlopen van de knopjes waarin de bloemetjes zitten gaat hard!

30 maart 2021
En dat is ook beantwoord: die groene knoppen onder de eerste bladeren die uitliepen zijn de knoppen waar de bloemetjes inzitten. Heerlijk! Water staat nu al in de mond. Geduld… geduld…

23 maart 2021
Drie (koude) weken na de laatste update. Die paarse randjes aan het einde van de knop zijn verdwenen en een mooi bosje bladeren zijn tevoorschijn gekomen. Daaronder bevindingen zich nieuwe groene knoppen. Komen hier de bloemetjes We gaan het zien!

2 maart 2021
Het uitlopen van dit blad doet mij sterk denken aan de punkertjes van de hazelaar. Die zijn natuurlijk niet te vergelijken omdat het bij de aalbes het om een blad gaat en de Hazelaar een bloem. Maar toch lijkt het op elkaar. Erg grappig.

20 januari 2021
Afgelopen november heb ik karton rond de struikjes gelegd en daaroverheen een dikke mulchlaag van coniferen takken die weggehaald zijn. De knopjes zijn al mooi om te zien. Ik hoop echt dat ze het beter gaan doen in 2021.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.