De teunisbloem is een eetbare wilde plant. Op Flora van Nederland wordt de Middelste teunisbloem en de Grote teunisbloem beschreven. Bij mij groeien er sinds vorig jaar teunisbloemen in de tuin. Waarschijnlijk waren ze er al eerder als rozet, maar ze vielen pas echt op toen de lange stengels gingen groeien. Determineren heb ik nog niet gedaan, waarschijnlijk is het ook gewoon een bastaard. Het boek Eetbare Wilde Planten (een grandioos boek!) beschrijft de teunisbloem.
Een teunisbloem is een tweejarige plant. Het eerste jaar groeit de rozet, het tweede jaar komen de stengels met de bloemen. De rozet kan langer dan één jaar een rozet zijn als de omstandigheden dat veroorzaken waardoor de plant dan ouder wordt dan tweejarig en als meerjarige bestempeld kan worden.
Alles is eetbaar van de teunisbloem: de wortels, balderen, bloemstengels, bloemknoppen, bloemen, vruchten en de zaden. Hieronder de beschrijving van de eetbare delen volgens het boek Eetbare Wilde Planten aangevuld met mijn ervaringen.
Wortels: De wortels kunnen gegeten worden zolang de jonge teunisbloem nog geen bloemscheuten heeft ontwikkeld. Zelf heb ik alleen de wortels rauw geprobeerd van teunisbloemen in rozetstadium. Als ik de omschrijving lees kan je de wortel ook oogsten in het tweede jaar, mét stengel, maar zonder bloemscheuten. Zowel mijn vrouw als ik kregen een rare tinteling op de tong en in de keel die niet aangenaam is. Niet zoals wasabi, radijs of iets anders pittig. Echt een nieuwe smaak, maar we hadden er een aantal uren last van. Het boek Eetbare Wilde Planten zegt wel dat de smaakzin soms vervormd kan worden en er een bittere, metaalachtige bijsmaak ervaren kan worden. Wellicht hadden wij hier last van? De wortels kunnen rauw gegeten worden, door salades raspen, in ovenschotels verwerken of heel even koken om in een salade toe te voegen.
Bladeren: De bladeren kunnen van april tot juni gegeten worden zolang de plant nog niet bloeit. Rauw of als spinazie stoven.
Bloemstengels: De eerste jonge bloemstengels kun je van april tot juni eten, schillen en dan rauw eten of als roerbakgroente bereiden.
Bloemknoppen: Van juni tot september zijn de bloemknoppen heerlijk om in een salade te verwerken. Als tip wordt gegeven ze in olie in te maken en als antipasti te gebruiken.
Bloemen: de bloemen zijn echt heel lekker en heel mooi om in een salade te verwerken. Ze ruiken overigens heerlijk, fris en citroenachtig. Ik ruik er regelmatig enkele om te genieten. Ze zijn redelijk groot van formaat de bloemen en heel fel geel. Het gekke is dat de bloem zelf niet echt een smaak heeft, maar het stengetje van de bloem juist heel veel smaak heeft. Een heerlijke subtiele zoete smaak, maar perfect in balans. Zeer verrassend is mijn ervaring! Ik denk dat dit komt door de nectar die in dat steeltje zit?
Vruchten: in augustus en september verschijnen er veel groene zaaddozen. Deze kun je net zoals de bloemstengels verwerken. Direct plukken en opeten is echt heel vies. Ik heb ze nog niet geprobeerd eerst te schillen of te roerbakken.
Zaden: Vanaf september zijn de zaden afgerijpt, terwijl er dan ook nog bloemknoppen zijn die dus later zullen afrijpen. De olie uit dit kleine zaad schijnt best bijzonder te zijn, althans wat ik er ooit over gelezen heb. Waar weet ik niet meer. Ik heb ook nog geen materiaal om olie uit zaden te persen. Je kan de zaden ook als sesamzaad gebruiken. Vogeltjes zijn er gek op. De lange stengels steken in de winter ver boven de sneeuw uit en je ziet dan ook volop vogeltjes die deze zaden eten. Erg leuk!
De beschrijvingen van de geneeskrachtige werkingen laat ik aan het boek Eetbare Wilde Planten over. Heb je interesse dan kan ik je zeker adviseren om het boek aan te schaffen. Of stuur mij een bericht bij een specifieke vraag.
In 2021 had ik een teunisbloem staan van 2 meter hoog!
Klik op een foto voor een betere weergave en zoom daarna in om meer details te kunnen zien. Bij iedere overzichtsfoto een emmer ter referentie.
14 februari 2022
De hele winter zijn de restanten van de teunisbloemen zo mooi om te zien. De zaaddozen volgestampt met hun rijke zaden zijn sierlijk afgewerkt. Een genot om naar te kijken.